Herkese Merhaba,

Bu yazımda, çoğu insanın az çok bilgi sahibi olduğu NFT'ler hakkında öğrendiklerimi kısaca sizlerle paylaşmaya çalışacağım.

Bir terim hakkında bilgi edinebilmek için aslında ilk olarak o terimin açılımı ve ne anlama geldiği hakkında konuşmak anlamak gerekir. O terimin temelinde yatan anlam aslında sözcüğün içindedir.

NFT’ler yani Non-fungible token’lar burada gördüğümüz iki sözcük var ilki “Fungible” diğeri ise “Token” NFT’ler hakkında bilgi sahibi olabilmek için bu iki sözcüğün anlamına bakalım.

Fungible kelimesinin Türkçe karşılığı “Değiştirilebilir” demektir. Bu terim özellikle ekonomi ve finans alanlarında kullanılan bir kelimedir. Anlamı üzerinden örnek verecek olursak; Altın, döviz, hisse senetleri ve bunun gibi finansal varlıklar “Fungible” yani “Değiştirilebilir” olarak kabul görür. Bunun nedeni bir birimin bir diğerinin yerine geçebilmesinden dolayıdır.

Token genel olarak blok zinciri üzerinde dijital varlıkların temsil edildiği bir birimi ifade eder.

Ve bu iki kelimenin anlamını öğrendiğimize göre Non Fungible Token yani “Değiştirilemez Dijital Varlık” olarak ifade edebiliriz.
İşte NFT’nin en temelinde yatan anlam bu.

Neden bazı NFT’ler diğerlerine göre çok daha değerlidir?

NFT’lerin her biri birbirinden benzersizdir. Her birinin farklı özellikleri bulunduğundan dolayı nadirlikleri ve istenirlikleri de farklıdır bu durum da arz-talep ile birlikte NFT’lerin değerlerinin birbirinden farklı olmasının nedenidir. Bunu en iyi şekilde şöyle anlayabiliriz; Şu an bulunduğumuz dünya üzerinde bulunan sanat eserlerine bakacak olursak örneğin “Leonarda da Vinci’nin Salvator Mundi” eseri 450 Milyon dolar değerindedir. Bu eserin bu kadar pahalı olmasının asıl nedeni NFT’lerde olduğu gibi nadirliği ve kendine özgü özelliklerinden dolayı ortaya çıkan arz talep ile ortaya çıkan değerdir.

NFT’lerle nerelerde karşılaşırız ve kullanırız

NFT’leri çoğu yerde az sonra sayacağım başlıklarda olduğu gibi birçok amaçla birçok yerde kullanmaktayız;

-Aldığınız bir kursu tamamladığınıza dair
-Oynadığınız oyun içinde bulunan sanal nesnelerde
-Gittiğiniz bir etkinlikte katılım belgeniz
-Sanal dünyada bulunan bir sanat eserinizve bunun gibi örneklerle NFT’lerin hayatımızdaki yerini görebiliriz.

Peki NFT’leri bundan sonraki günlerde nasıl ve nerede kullanabiliriz ?

Bakacak olursak çok ucu açık bir soru ama şöyle bir örnek verirsem biraz daha iyi anlaşılacağını düşünüyorum. Şu an evlerimizin, arsalarımızın veya sahip olduğumuz bir arabanın bize ait olduğunu belirten bir belgeye sahibiz. Bu belgenin temel amacına bakacak olursak örneğin; bir evin tapusu bize o evin kime ait olduğunu kanıtlayan belgedir. Evimizi bir başkasına sattığımız zaman tapumuzda karşı tarafa verilmekte ve onun adına ait olmaktadır ve böylece evin sahibinin kim olduğu kanıtlanır. Peki ileride ev örneğindeki tapularımız birer NFT olamaz mı ? Sattığımız zaman karşı tarafa devredebileceğimiz ihtiyaç halinde bize ait olduğunu kanıtlayabileceğimiz bir belge niteliğinde olacak. İşte bunun gibi türetebileceğimiz örnekler gibi hayatımızda NFTlerin daha etkin rol alacağını düşünüyorum.

NFT’ler Nasıl Çalışır ?

NFT’lerin nasıl çalıştığını anlamak için ilk olarak Ethereum platformunda yaygın olarak kullanılan iki önemli token standartları olan ERC20 ve ERC721 standardını anlayıp aralarında ki farkı inceleyelim.

Temel olarak ERC20 ethereum üzerinden değiştirilebilir tokenların oluşturulmasını için standartlaştırılmış bir formattır. ERC721 ise degiştirilemez ve benzersiz tokenlar oluşturulması için geliştirilmiştir.

Aralarındaki farka bakacak olursak;

*Fungibilite(Degiştirilebilirlik):
ERC20 Tokenlerı değiştirilebilir bir yapıya sahipken ERC721 tokenları ise birbirinden benzersiz ve her biri kendine özgüdür. Her bir token diğerinden farklı bir varlığı temsil etmektedir.

*İşlev:
ERC20 tokenleri genel olarak bir para birimi olarak kullanıcılar tarafından ödeme aracı olarak veya bulunduğu projede kullanılırken ERC721 tokenlerı benzersiz dijital varlıkları temsil eder. Dijital koleksiyonlar, Sanat eserleri vb. varlıkları oluşturmak için kullanılır.

Özet olarak bakacak olursak ERC20 ve ERC721 standartları tamamen kullanım amaçlarına göre geliştirilmiştir.

ERC721 standartından  bahsettiğimize göre sırada ERC1155 standartı var temel olarak ERC20 ile ERC1155, blockchain üzerindeki farklı türdeki tokenları temsil etmek için kullanılır.ERC1155 standartının temel olarak özelliklerine bakacak olursak:

*ERC1155 tek bir akıllı sözleşmede hem tekil hem de değiştirilebilir tokenları tek bir akıllı sözleşme üzerinden yönetmeyi mümkün kılar. Örnek verecek olursak koleksiyon parçalarını veya oyun içinde ki öğelerinizi kısacası varlıklarınızı aynı ekosistem içinde barındırmayı kolaylaştırır.

Bu standartı verimli kılan temel unsurumuz birçok tokenın tek bir işlem üzerinden transfer edilebilmesini sağlamasındandır. Bu sayede zincir üzerinde ki işlem yoğunluğunu ve işlem maliyetlerini azaltır.

Kullanıcı deneyimini iyileştiren temel olarak esneklik özelliği ise kullanıcının birden çok tokenı aynı anda bir başka kullanıcıya gönderebilmesini sağlamakta veya tokenların bazılarını bir işlem üzerinde kullanabilmesidir.

Kısacası Ana Farklar

-Tekli ve Çoklu Token Desteği 
ERC721 sadece tek tokenlar içinken ERC1155 hem tekil hem de çoklu tokenlar için destek sunar.
-Transfer Verimliliği
ERC1155 birden fazla tokenın tek bir işlem üzerinden transfer edilmesine olanak sağlar.
-Kullanım alanları  
ERC1155 daha geniş bir kullanım alanı sağlayarak karmaşık ekosistemlerde tercih edilir. ERC721 ise tekil varlıklar için kullanıldığı için kullanım alanları ayrılır.

NFT Güvenliği

Güvenlik NFT ekosisteminin temel unsurlarındandır ve Ethereum'un güvenliği, proof-of-stake (PoS) protokolü ile sağlanmaktadır, bu da Ethereum'u değişmez kılar ve NFT'leri mümkün kılar. NFT işlemleri onaylandığında, bu bilgileri değiştirmek isteyen bir saldırganın milyonlarca ETH harcaması gerekir. Ethereum yazılımını çalıştıran herkes, NFT'lerle ilgili dürüst olmayan müdahaleleri hemen tespit edebilir. Güvenlik sorunları genellikle sahtekarlık, akıllı kontrat zafiyetleri ve kullanıcı hataları ile ilgilidir; bu nedenle NFT sahipleri için güvenli bir cüzdan kullanmak önemlidir.

Son olarak yazımı toparlayacak olursak;

NFT’lerin çalışmasını sağlayan standartlar NFT’lerin farklı kullanım alanlarına ve özelliklerine sahip olmalarını sağlar. NFT’ler sanat eserlerinden oyun içi öğelere, eğitim belgelerine kadar geniş bir yelpazede kullanabilmekte ve gelecekteki potansiyel kullanılacağı uygulama alanları üzerinde heyecan verici düşünceleri kapsamaktadır. NFT ekosisteminin temelinde güvenlik ise Ethereum'un sağladığı dayanıklılık ve izlenebilirlik ile güvence altına alınmaktadır.
Bu nedenle, NFT'lerin gelecekte hayatımızda daha etkin bir şekilde yer alması muhtemel, ve bu dijital varlıkların benzersiz dünyası önümüzdeki günlerde daha da genişleyebilir.