ในวันที่ 4 เมษายน ทางทีมงาน Contribution DAO ได้มีโอกาสจัด AMA ร่วมกับโปรเจค Polkadot ชื่อดังอย่าง SubQuery โดยใน AMA นี้เราจะได้คุยกับ James Bayly ผู้เป็น Head of BD ของตัวโปรเจค SubQuery นั่นเองครับ ในบทความนี้เราจะมาสรุป AMA เพื่อให้ทุกคนได้ร่วมอ่านและทำความเข้าใจเกี่ยวกับตัวโปรเจค SubQuery กันครับ
สามารถรับชมวีดีโอเต็มได้ที่นี่
SubQuery คืออะไร? และอะไรคือปัญหาที่ SubQuery ต้องการที่จะแก้?
ปัญหาเริ่มมาจากการที่เวลาเราจะเริ่มสร้าง Application สมมุติว่าเราต้องการที่จะจ่ายเงินหรือต้องการที่จะเก็บข้อมูลต่างๆ เราสามารถดึงข้อมูลออกมาได้ง่าย เพราะข้อมูลที่เราเก็บไว้ใน Application ของ Web 2.0 นั่นถูกออกแบบมาให้จัดเก็บง่าย เช่น SQL mongodb หรืออื่นๆ แต่ในทางกลับกัน ถ้าเราพูดถึง Web 3.0 เราก็จะต้องการให้ข้อมูลเหล่านี้มาทำให้ application นั้นใช้งานได้เช่นเดียวกัน ตัวอย่างเช่น Wallet เราล้วนต้องการข้อมูลในอดีตหรือต้องการดึงข้อมูลที่เฉพาะเจาะจงบางช่วงเวลามาเพื่อใช้พัฒนา Application
อย่างไรก็ตาม Blockchain นั้นไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อให้ดึงข้อมูลได้ง่ายเหมือน SQL หรือ mongodb เพราะใน Blockchain นั้นจะเป็นข้อมูลที่เป็น chain ของ block ในลักษณะที่จะเป็น block ต่อกันไปเรื่อยๆเกิดเป็น chain ขึ้นมา สมมุติว่า ถ้าเราต้องการจะดึงข้อมูลย้อนหลัง 1 ปี ถ้าเราไม่มีเครื่องมือที่ช่วยในการค้นหา เราต้องทำการค้นหาที่ละ block เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ต้องการ ซึ่งจะทำให้ การประมวลการในการดึงข้อมูลช้า เพราะไม่มีเครื่องมือที่ถูกออกแบบมาเพื่อปัญหานี้
SubQuery ได้ออกแบบมาเพื่อแก้ปัญหานี้ โดยที่ SubQuery นั้นจะเปรียบเสมือนกระดูกสันหลังของ Dapps บน Polkadot เลยก็ว่าได้ เพราะ SubQuery นั้นจะทำการดึงข้อมูลจาก Blockchain มาให้ Application ต่างๆได้ใช้งานได้ง่าย เช่น ใน Blockchain อาจจะเก็บว่าใครโอนเงินไปให้ใคร SunQuery จะไม่ได้ดึงข้อมูลเพียงอย่างเดียวแต่จะทำการ transform ข้อมูลนั้นๆให้เป็นไปตามในลักษณะที่ Application ต้องการได้
Onfinality กับ Subquery เกี่ยวข้องหรือต่างกันยังไง?
Onfinality นั้นเป็นบริษัทแรกเริ่มก่อนที่จะมี SubQuery เกิดขึ้น และเป็น Infrastructure provider ให้กับ Polkadot หรือถ้าเปรียบกับ Ethereum ก็จะเป็นเหมือน infura/alchemy ที่เป็น Infrastucture เช่นกัน ซึ่ง Onfianlity ก็ทำแบบนั้นเช่นเดียวกันโดยที่ Onfinality ได้สร้างบริษัทที่แยกออกมาเพื่อแก้ในอีกปัญหานึงซึ่งก็คือการ index การ Query ข้อมูลของ Blockchain ก็เลยออกมาเป็น Subquery
รายได้ของ SubQuery มาจากไหน?
ทาง SubQuery จะเปิดตัว mainnet server และให้ service ต่างๆให้กับโปรเจค สำหรับโปรเจคเล็กๆ ก็อาจจะไม่ต้องเสียอะไร แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่เป็นโปรเจคที่ใหญ่มากขึ้น ก็อาจจะต้องมีการเก็บค่า fees ที่ต้องจ่ายให้ทาง SubQuery ด้วยเช่นกันเนื่องจากต้องใช้ resource ที่มากขึ้น นอกจากนี้ยังมีตัว mainnet ซึ่งจะทำหน้าที่ Query data และก็จะมี indexer ที่จะทำการดึงข้อมูลจาก Blockchain มาให้กับลูกค้า (มีหน้าที่เป็น server provider) ค่าใช้จ่ายที่เราไม่ต้องจ่ายในการรัน server เราก็จะไปจ่ายให้กับทาง indexer แทน
Indexer คืออะไร?
Indexer เป็นเหมือนคนที่จะรัน server เพื่อที่จะคอยเก็บข้อมูลในลักษณะที่เราต้องการ Indexer ก็จะคอยรันข้อมูล คอยเก็บข้อมูลต่างๆ ไว้ใน data base โดยแทนที่เราจะรันเอง เราสามารถดึงข้อมูลจาก Indexer แทน โดยเราไม่ต้องทำการดึงข้อมูลจากคอมพิวเตอร์ของเราเอง นี่ก็เป็นการประหยัดทรัพยากรของเราไปด้วย
Indexer สามารถเปรียบเสมือน node ที่อยู่บน network แต่ถ้าเราเปรียบเทียบกับ Validator node มีหน้าที่ยืนยันธุรกรรม แต่ Indexer จะไม่ได้แค่ยืนยันธุรกรรมอย่างเดียวแต่จะทำการยืนยันความถูกต้องของข้อมูลและส่งมอบข้อมูลนั้นให้เค้าผู้ใช้งานที่ทำการขอข้อมูลมา
ทำไม SubQuery ถึงเลือก Polkadot?
สาเหตุที่เลือก Polkadot เพราะว่า Polkadot นั้นเป็นสิ่งที่ทางทีมได้คุ้นเคย และทาง Subquery ได้มองไปถึงเรื่อง Multichain ซึ่งในอนาคตจะทำการขยายไปอีกหลาย chains และการที่ Subquery จะไปถึงจุดมุ่งหมายนั้นได้ เนื่องจาก Polkadot สามารถสื่อสารกับหลายๆ chain ได้ เป็นเหมือนกับ parachain การที่เราเชื่อมต่อกับ Polkadot สามารถทำให้เราสื่อสารกับ chain อื่นๆได้อีกด้วยซึ่งสิ่งนี้ก็ทำให้ตอบโจทย์ในเรื่องของ Multichain
ในเมื่อไม่นานมานี้ทาง Subquery ได้เชื่อมกับ Avalanche ซึ่งเป็นโปรเจคที่จะมี Sub network ที่จะมี chain ย่อยๆไปอีก ซึ่งก็จะคล้ายกับ Polkadot และเป็น Chain ที่พึ่งเกิดมาได้ไม่นานและเป็นโปรเจคที่น่าจับตามองอีกด้วย
SubQuery กับ The graph ต่างกันยังไง?
The graph นั้นได้ถูกออกแบบมานานแล้ว ซึ่งแก้ปัญหาเดียวกันกับ SubQuery แต่จะโฟกัสไปที่ Ethereum หรือ EVM base chain เช่น Ethereum ในขณะเดียวกันสื่งที่ SubQuery โฟกัสนั้นคือ Polkadot กับ non-EVM chain แต่ในลักษณะการดีไซน์หรือการใช้งานต่างๆ SubQuery จะค่อนข้างต่างจาก The graph ตรงที่ว่า The graph จะมี Curator ที่คอยบอกว่า ควรจะโฟกัสความต้องการของโปรเจคที่ตรงไหน และโปรเจคที่เกิดขึ้นมาใหม่จะมี Curator ที่คอยจัดการในส่วนของตรงนี้
ทาง Subquery ได้นำเอาบาง design ของ The graph มาพัฒนาแต่ได้เห็นว่าทาง Curator นั้นไม่จำเป็น เพราะเราสามารถจัดการ demand ด้วยลักษณะอื่นได้ ดังนั้นใน Subquery ก็จะไม่มีตัว Curator จะมีแค่ indexer ก็จะทำให้การใช้งานง่ายขึ้น แต่ในขณะเดียวกันก็จะมีสิ่งที่เหมือนกันคือ conventionของการเขียน code เพราะการดีไซน์ของ Subquery จะเหมือนกับ The graph เช่นในรูปแบบการเขียน Schema ก็จะใช้ GraphQL เหมือนกัน ทำให้ developer ที่เคยใช้งาน The graph สามารถใช้งาน Subquery ได้เหมือนกัน
ตัวอย่างของโปรเจคที่ SubQuery ช่วยทำให้สำเร็จ
Moonbeam ได้ร่วมงานกับ SubQuery และทาง Moonbeam ได้บอกมาว่าการที่มี SubQuery นั้นช่วยให้การ develop ของเค้านั้นทำได้เร็วกว่าเดิม เป็นหลักอาทิตย์หรือหลักเดือน ทาง SubQuery ก็จะช่วยประหยัดเวลาให้กับนักพัฒนา ทำให้ Moonbeam นั้นไม่ต้องเสียเวลาไปพัฒนาในส่วนของ indexer หรือข้อมูลต่างๆทำให้ lauch ออกมาได้อย่างรวดเร็วและประสบความสำเร็จ
SubQuery จะเข้าร่วม Parachain Auction ไหม?
ณ ปัจจุบัน จะยังไม่ไปในระดับ Parachain ทาง SubQuery จะเป็นในลักษณะที่ deploy ใน Acala การที่ทำแบบนี้ทำให้มีประโยชน์ คือ
- ประหยัดเวลาและเข้าถึงตลาดได้ไวกว่า
- ไม่ต้องมาเสียเวลาในการประมูลหรือ ทำ paravote ตอนไหน
- ทาง SubQuery สามารถลุยเรื่องการใช้งานได้เลย
แต่ในระยะยาวทาง SubQuery ก็จะมี plan ที่จะ launch parachain ของตัวเองเพื่อให้รองรับข้อจำกัดหลายๆอย่างเช่น ค่า fees
การที่ SubQuery deploy ลงใน Acala ไม่ได้แปลว่าจะไม่สามารถ Query ข้อมูลจาก chain อื่นๆไม่ได้ แค่เราทำการ run smart contact บน Acala ก็สามารถทำให้เรา Query ข้อมูลจาก parachain ต่างๆ รวมถึง Avalanche ได้ และจะมีการประมูล parachain เกิดขึ้นแน่นอน แต่อาจจะยังไม่ใช่เร็วๆนี้เพราะตอนนี้ทาง Subquery ได้โฟกัสไปในส่วนของการ Launch ก่อน
Proof of Indexing คืออะไรและทำงานยังไง?
จุดประสงค์ของการ Proof คือการยืนยันข้อมูล เราจะแน่ใจได้ยังไงว่า indexer ไม่ได้ทำการ make ข้อมูลขึ้นมา แต่ทาง SubQuery จะทำการยืนยันให้ได้ว่าทาง indexer ไม่ได้โกงโดนผ่านฟังชั่นที่เรียกว่า Hash
Hash เป็นเหมือนฟังชั่นที่จะแปลงข้อมูลนึงเป็นในชุดของตัวเลข สมมุติว่า เรามีข้อมูล A B C D Indexer จะต้องทำการ Hash ให้ได้ตัวเลขชุดนึงและในขณะเดียวกันถ้า Indexer ไม่ได้โกง Indexer จะต้องมี Hash ตรงกับ Indexer คนอื่นๆด้วย ถ้าคนในมี Hash ไม่ตรง หมายความว่าข้อมูลไม่ถูกต้อง และ ข้อมูลของ Indexer คนนั้นจะไม่ถูกนำมาใช้งาน
สรุปได้ว่า Proof of Indexing เป็นการยืนยันข้อมูลบนแต่ละ Index โดยการยืนยันจากการเช็ค Hash ว่าตรงกันไหม
สามารถเข้าร่วมเป็น Indexer ได้ยังไง?
ในส่วนของการ testnet ที่กำลังจะเปิดในเร็วๆนี้จะมีคนที่ได้ลองเพียงไม่กี่คนเป็นแค่กลุ่มเล็กๆเพื่อเช็คดูว่าระบบเป็นไปได้อย่างราบรื่นไหมหรือมี Bug อะไรเกิดขึ้น แต่พอจบ Season 1 ได้ 1-2 อาทิตย์ทาง SubQuery ก็จะทำการเปิด Season 2 ของ Indexer เพื่อหา bug อีก แต่ใน Season 3-4 จะเปิดโอกาสให้คนทั่วไปได้มีโอกาสเข้าไปลองใช้งานดูได้
Dev ไม่เป็น สามารถช่วย Contribute ให้ทาง SubQuery ในลักษณะอื่นได้ไหม?
ใน Subquery จะมีหลายงานให้ทำโดยไม่จำเป็นว่าต้องเป็น Developer สามารถติดตามใน Discord ได้จะมีงาน Artwork หรือ media ให้ช่วย Contribute ให้กับทาง SubQuery แล้วก็จะมีในส่วนของ Translation ที่สามารถช่วยทำได้ และในช่วงที่ใกล้กับ TGE ก็จะมีงานมาเยอะขึ้นเพราะในช่วงนั้น จะต้องการการ Contribute ที่มากขึ้น
จะมีการรับ Spartan กับ Ambassador เพิ่มอีกไหม?
มี ณ ปัจจุบันตัวเลขของ Ambassador ค่อนข้างเยอะ ประมาณ 80 คน แต่ทาง SubQuery อยากจะเพิ่มให้ได้ถึง 100 คนเป็นกลุ่มคนเล็กๆที่ทำงานเพื่อโปรเจคต์อย่างหนัก ซึ่งจะมีการแข่งขันที่สูง แต่การเป็น Spartan ยังเปิดรับเเรื่อยๆ จะมีการรับเพิ่มประมาณ 100-200 คนทุกๆเดือน ซึ่งปัจจุบันมีอยู่ 1000 คน โดยในส่วนการเข้าร่วมเพื่อเป็น Spartan เราสามารถมาทำ Monthly Quest ของทาง SubQuery ได้โดยถ้าเราทำได้ดี เราจะได้ promote เป็น Spartan ได้ หรือถ้าคุณทำออกมาได้ดีจริงๆ ทำเยอะกว่าคนอื่น ก็อาจจะถูก promte เพื่อได้ตำแหน่งที่สูงขึ้นได้
SubQuery จะเปิดตัวเหรียญ SQT ในช่วงไหนและมีการใช้งานยังไง?
SQT token จะเป็นเสมือนน้ำมันให้กับตัว Network เหมือนกัน Ethereum ที่มีเหรียญ Ether และเป็นเหมือนกับรายได้ให้กับ Indexer ที่คอยรันหรือ Query data ในขณะเดียวกันผู้ใช้งานที่มาใช้งาน Indexer ก็จะได้จ่ายค่าจ้างเป็นเหรียญ SQT และสามารถ delegrate เหรียญ SQT ในกับ Indexer ได้
ในเรื่อง TGE ณ ตอนนี้อาจจะยังตัดสินใจได้ยากเพราะต้องผ่าน testnet ทั้ง 2 season ไปอย่างราบรื่นก่อน เพื่อให้มั่นใจว่าไม่มี bug และใช้งานได้ไม่ขัดข้อง จึงจะเริ่ม TGE
ทิ้งทายจาก James:
ขอบคุณ Thai community มากๆ ก็อยากให้ทำในสิ่งที่ทำอยู่คนไทย Active มากๆทั้งใน discord และ Telegram ทางทีมได้ทำงานกันหนักเพื่อให้ SubQuery นั้นออกมาดี ทาง SubQuery อาจจะมาที่ไทยในเร็วๆนี้และหวังว่าเราจะได้พบกัน
ติดตาม SubQuery ได้ที่
- website: https://subquery.network
- twitter: https://twitter.com/SubQueryNetwork
- discord: https://discord.gg/subquery
- telegram: https://t.me/subquerynetwork
- telegram TH: https://t.me/subquerynetworkthai
ติดตาม ContributionDAO ได้ที่
- Discord: https://discord.gg/contributiondao
- Twitter: https://twitter.com/contributedao
- Telegram: https://t.me/thaitalent
เกี่ยวกับผู้เขียน
England
สวัสดีครับทุกคน เรียกผมว่าอิงแลนด์ก็ได้นะครับ ผมค่อนข้างเป็น Crypto Enthusiast เลยก็ว่าได้ครับและตื่นเต้นกับโลกการเงินในอนาคตมากๆ โดยการเขียนพวกนี้เหมือนเป็นการที่ผมได้ทบทวนความรู้ต่างๆ จึงอยากจะมาแชร์ให้กับทุกคนด้วยเหมือนกันครับ
chompk.eth
เป็น proofreader และคนคอยอ่านและเรียบเรียงบทความอีกรอบ ทำงานด้าน AI เป็นงานประจำและศึกษา crypto เป็นอาชีพเสริม มีความสนใจทั้งในด้าน AI และ blockchain และยังหลงไหลในแนวเพลง math rock เป็นพิเศษ งานอดิเรกคือการเล่นกีต้าร์ วิ่ง ฟังเพลง และ ทำงาน ทำงาน ทำงาน