Đợt vừa rồi có mấy kèo airdrop bất ngờ, các bạn có phần không? Cả Celestia và Pyth mình đều được một chút đủ cover phí làm air. Một số anh em chăm chỉ active ví trên nhiều dapps trước đó thì nhận được khá nhiều. Nói chung ngoài sự may mắn thì cũng cần có sự kiên trì và chọn lọc khi làm airdrop, retroactive. Tuy nhiên bài viết này không phải nói về việc đó, mình muốn nhắc mọi người hãy sao lưu những dữ liệu quan trọng khi tham gia crypto kẻo có ngày phải tiếc nuối, cảm giác tiền trong ví mà không tiêu được thật không dễ chịu chút nào.
Đầu tháng 11 mình có tiến hành cài lại Windows, trước đó thì cũng đã sao lưu các dữ liệu thường xuyên (copy vào usb, lưu trên đám mây) tuy nhiên mình đã không backup lại Win khi tiến hành cài lại và mình đã phải trả giá từ đây khi có quá nhiều dữ liệu lưu trên máy mà nhất thời lúc đó mình không nhớ được mình đã sao lưu an toàn hay chưa.
Các bạn tham gia vào crypto và có làm airdrop, retro thì không còn lạ gì ví Metamask. Tuy nhiên trên thị trường hiện tại cũng còn rất nhiều các ví của nhiều bên khác như Zerion, Slingshot, Rabby, Phantom, Brave, …. Về lý thuyết thì khi có seedphrase thì có thể nhập vào các ví khác nhau để sử dụng và mình cũng chưa từng gặp sự cố nào cho đến khi cài lại Win vừa rồi.
Trường hợp của mình là lấy seedphrase của nền tảng ví A và nhập vào nền tảng ví B, lúc đó thì không có vấn đề gì, và trên nền tảng B mình còn tạo thêm một số ví khác nữa. Nhưng vấn đề thật sự nghiêm trọng là sau khi cài lại Win và tiến hành nhập lại ví thì mình hoàn toàn không thấy các ví tạo mới trên nền tảng B đâu nữa. Còn trên nền tảng ví A thì chỉ thấy duy nhất một ví tạo ban đầu. Vậy là mất toi một số tiền không nhỏ cộng với công cày retro của một số ví.
Để tránh sự cố tương tự xảy ra thì các bạn cần làm gì?
Trước tiên là bạn cần có một máy tính sạch, cài phần mềm bản quyền, không nên cài phần mềm bẻ khỏa, tải games lạ, hạn chế vào những trang web có nguy cơ, cài phần mềm diệt virus…
Tạo ví + lưu seedphrase trên loại ví nào thì chỉ nên sử dụng trên loại đó, tránh trường hợp không tương thích (cái này mình cũng ko hiểu lắm, có đi hỏi support của một số nền tảng ví nhưng họ cũng không có câu trả lời thỏa đáng).
Lưu private key cho từng ví (cái này nhập vào ví nền tảng khác theo mình thấy là tương thích tốt).
Với những người tạo nhiều ví thì nên quản lý bằng một file excel (tất nhiên phải lưu trữ cẩn thận) có cách quản lý riêng, ví dụ đổi vị trí các từ trong seedphrase theo quy luật mà chỉ có bạn biết. Hoặc chỉ ghi ra giấy và cất vào nơi an toàn, tuy nhiên cần phải nhập và kiểm tra cẩn thận tránh việc bạn ghi sai.
Bạn có thể sử dụng phần mềm quản lý mật khẩu, thông tin (được mã hóa) để lưu thông tin. Không truy cập vào wifi công cộng nếu chưa có các biện pháp bảo vệ (dùng VPN chẳng hạn).
Hãy dành thời gian lúc bạn đang cảm thấy tỉnh táo, không bị ảnh hưởng bởi môi trường bên ngoài để sao lưu các dữ liệu quan trọng. Hãy đặt vấn đề nếu bạn cài lại máy, máy hỏng, mất máy thì bạn sẽ lấy lại dữ liệu bằng cách nào và dữ liệu trong máy của bạn không bị lợi dụng.
Chúc các bạn thành công.