[Disclaimer: พอดแคสท์ตอนนี้มีข้อมูลทางเทคนิคเยอะมาก ซึ่งยากมากสำหรับมือใหม่อย่างเรา ถ้าเจอข้อผิดพลาดตรงไหน DM มาแจ้งได้เลยนะคะ]
“คนมักจะถามว่าจะ Merge เมื่อไหร่ แต่ไม่ค่อยมีใครถามว่าตอนนี้ The Merge เป็นอย่างไรบ้าง?”
“Wen Merge?” น่าจะเป็นคำถามเต็มไทม์ไลน์ไปหมด หลังจากที่มีข่าวลือมาครั้งแล้วครั้งเล่าจนหลายๆ คนแอบคิดว่าจะไม่มีวัน ship เสียแล้ว แต่มันกำลังมา! มันกำลังจะเกิดขึ้น! ระหว่างนี้ข้อมูลก็มาหลายทางเหลือเกิน ทั้งข้อมูลจริงข้อมูลเท็จ FUD เต็มไทม์ไลน์ไปหมด มือใหม่อย่างเราก็มึนจนไม่รู้จะกรองยังไง เลยดีใจมากที่ Bankless ทำ EP นี้ขึ้นมา เพราะไม่มีใครตอบคำถามได้ดีไปกว่าคนที่อยู่ทีมทำงานแล้วล่ะ!
พอดแคสท์ EP นี้ Bankless ชวนคุณทิม เบโค่ (Tim Beiko) นักพัฒนาจาก Ethereum Foundation ผู้ประสานงานฝั่งทีมทำงานและจัดการประชุม CoreDev มาเล่าความคืบหน้าเช็คระยะ The Merge กัน
EP นี้จะมาเจาะลึกและคลายข้อสงสัยเกี่ยวกับ The Merge ว่าน้องถึงไหนแล้ว ใกล้ถึงฝั่งฝันแล้วยัง ทำไมใช้เวลานานจัง ทำไมทีม CoreDev ถึงบอกเราไม่ได้ซักทีว่าจะ Merge เมื่อไหร่ ขั้นตอนหลังจากนี้ต้องทำอะไรบ้าง และคำถาม One Million Dollar ที่ทุกคนรอคอย #WenMerge สุดท้ายพอดแคสท์จบด้วยคุณทิมเคลียร์ประเด็นที่คนทางบ้านมักจะเข้าใจผิดกันเกี่ยวกับตัว The Merge กัน
ก่อนจะเริ่ม ขอเกริ่นสั้นๆ เกี่ยวกับ The Merge ก่อนสำหรับใครที่ยังไม่คุ้นเคยกับ The Merge:
The Merge 🐼 คืออะไร?
The Merge เป็นสเต็ปแรกของโร้ดแมปการอัพเกรดของ Ethereum (ซึ่งเคยมีชื่อว่า ETH 2.0 แต่ถูกยกเลิกไปแล้วเพื่อสื่อสารชัดเจนยิ่งขึ้น) โดย The Merge คือการรวมร่าง Consensus Layer แบบ Proof of Stake (Beacon Chain) รวมกับ Execution Layer ของ Ethereum ในปัจจุบันไว้ด้วยกัน โดยถ้าใคร stake ETH บน Lido, Rocket Pool หรือบน CEX ETH คุณถูก stake ไว้บน Beacon Chain เรียบร้อยแล้วค่ะ เหตุผลในการ Merge นี้ก็เพื่อย้ายเน็ตเวิร์คของอีเธอเรียมทั้งหมดจากระบบ Consensus แบบ Proof of Work (PoW) ไปเป็นระบบ Consensus แบบ Proof of Stake (PoS) ค่ะ
ขอยกการลงรายละเอียดไว้ในโพสต์หลังจากนี้นะคะ ถ้าใครสนใจอ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ The Merge แนะนำลองไปอ่านที่ Ethereum.org ได้ค่ะ เป็นเว็บที่มีข้อมูลละเอียดมากที่สุดแล้ว นอกจากนั้นอาจจะลองตามไปอ่านข้อมูลที่มาที่ไปและเหตุผลของการเปลี่ยนจาก PoW ไปเป็น PoS ได้จากบล็อกของ Vitalik Buterin นะคะ
💁♂️แขกรับเชิญ
Tim Beiko คือนักพัฒนาจาก Ethereum Foundation ทิม เบโค่ รับหน้าที่เป็นผู้จัดการประชุม CoreDev ที่พูดถึงการอัพเกรดโพรโตคอลหลักของอีเธอเรียม และส่งสารเหล่านี้ไปให้คอมมิวนิตี้ เขาเคยทำงานให้กับ Consensys ก่อนในปี 2018 และย้ายมาทำงานให้กับ Ethereum Foundation เต็มตัวตั้งแต่ปี 2021 เบโค่คือหนึ่งในทีมนักพัฒนาที่ลงมือโค้ด EIP-1559 ซึ่งเปลี่ยนระบบค่าแก๊สของอีเธอเรียม
ฟังประสบการณ์การทำงานของเขาและเรื่องราวเพิ่มเติมเกี่ยวกับการทำงานของทีม CoreDev ของอีเธอเรียมได้ที่นี่
📌TL;DR
ถ้าใครคิดว่าไลฟ์นี้จะให้คำตอบว่า #WenMerge แบบลงวันที่เลยละก็ ขอสปอยตอนจบตรงนี้เลยว่า:
Part 1: อีกไกลแค่ไหนจนกว่าฉันจะใกล้ บอกที ~
[ดูไทม์ไลน์นี้ได้ที่นี่]
- คุณทิมบอกว่า The Merge กำลังไปได้สวย และเรามาไกลกันมากแล้วทุกคน 🎊
- ถ้าเปรียบ The Merge เป็นงานละครโรงเรียน หลังจากเตรียมงานมานานมากๆ นักแสดงซ้อมกันมานาน ฉากพร้อม ชุดพร้อม ทีมพร้อม ตอนนี้เรามาถึงขั้นพาทีมทุกคนมาซ้อมใหญ่ร่วมกัน (dress rehearsal) แล้วค่ะ โดยการซ้อมใหญ่จะทำสามครั้ง โดยเป็นการรวมร่าง Testnet (เครือข่ายเพื่อการทดลอง) ซึ่งเป็นเครือข่ายที่มีสภาพแวดล้อมใกล้เคียงกับ Ethereum Mainnet เพื่อดูว่าระบบและแอปทำงานได้อย่างปกติหรือเปล่า คนที่รัน Node และ Validator สามารถทำตามคู่มือและอัพเกรดโปรแกรมได้อย่างราบรื่นหรือเปล่า
- สิ่งที่จะทำให้ทีม CoreDev ใช้วัดในการตัดสินใจเพื่อขยับไปยังขั้นตอนต่อไป คือความราบรื่นโดยรวมของตัวระบบและผู้มีส่วนร่วมฝั่งต่างๆ มากกว่า (ยิ่งราบรื่น > ยิ่งดี > ขยับไปทำขั้นตอนต่อไป) ตราบใดที่ participants ทุกฝ่ายยังไม่พร้อม เราก็ไม่ควรดึงดันขยับไปขั้นต่อไป เพราะ The Merge เปรียบได้กับการเปลี่ยนเครื่องยนต์ระหว่างที่เครื่องบินยังบินอยู่ ความผิดพลาดอาจจะนำไปสู่ความตาย (ความตายในที่นี้คือเงินหลายพันล้านเหรียญฯ, NFT, แอปอีกมากมาย) และนี่น่าจะเป็นการร่วมมือของประชาชนจากทั่วโลกแบบ grass root ที่ใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ และเป็นสิ่งที่ยากสุดที่เคยทำมาในประวัติศาสตร์ของอีเธอเรียม
- แต่ก็มีบางอย่างที่ทิมกังวลและอยากทำให้มันดีขึ้นคือ
- ถ้า Node หลายๆ คน (เช่น staking pool ใหญ่ๆ หรือ Solo staker) ไม่ได้มาร่วมซ้อมใหญ่ และไม่สามารถอัพเกรดได้ตอน The Merge จริง อาจจะทำให้เกิดปัญหากับเน็ตเวิร์กได้
- ถ้า staking pool ใหญ่ๆ ไม่ได้คิดล่วงหน้าว่าตัวเองควรจะต้องจัดการกับค่า fee ที่ตัวเองได้รับอย่างไร
- ความหลากหลายของ software client - ตอนนี้มากกว่า 2/3 ของคนที่รัน node ของ execution layer ใช้ Geth และถ้า Geth มีบั๊กก็จะมีปัญหาก็จะมีปัญหาตามมา (More diversity = More decentralisation = Less central points of failure)
- ตัวชี้วัดที่ใช้ trigger The Merge คือ Terminal Total Difficulty (TTD) หรือค่าความยากของบล็อกทั้งหมด แทนที่การวัดจาก block height เพราะ TTD มีค่าใช้จ่ายที่สูงมากๆ ที่จะสร้างเชนปลอมมาเพื่อหวังว่าจะให้ transaction ตอน merge บันทึกลงเชนของตน ซึ่งทำให้ลด incentive ลง
- การใช้ TTD จะทำให้ไม่สามารถกะระยะเวลาที่แน่นอนของ The Merge ได้แบบเป๊ะๆ (ถ้าเป็นในกรณี block height เราก็อาจจะพอคำนวนได้ เพราะในเชนอีเธอเรียมแต่ละบล็อกจะถูกสร้างประมาณทุกๆ 12 วินาที) และอาจจะมีการเปลี่ยนแปลงแปรผกผันตามค่า difficulty ของบล็อก เพราะมีคนขุดน้อยลง หรือมากขึ้น เป็นต้น
- ด้วยความที่อีเธอเรียมถูกออกแบบมาด้วยการอนุมานว่าจะมีความผิดพลาดเกิดขึ้น The Merge สามารถถูกทำได้เลยวันนี้ เพราะ Beacon Chain ก็พร้อมแล้ว แต่ทีมจะต้องมาตามแก้และเกลาระบบต่ออีก ซึ่งจะเกิดความเสี่ยงกับทุกอย่างที่วิ่งอยู่บนเชน นอกจากนี้ อย่าลืมว่า The Merge เป็นแค่จุดเริ่มต้นในโร้ดแมปการอัพเกรดของอีเธอเรียม ดังนั้นหากทำแบบลวกๆ และต้องมานั่งตามแก้ ก็จะทำให้สเต็ปอื่นๆ ช้าไปอีก
- ถ้าหากเจอบั๊กใหญ่ๆ ก็อาจจะต้องเลื่อนไปก่อนเรื่อยๆ แต่ทิมคิดว่า The Merge น่าจะเกิดขึ้นภายในช่วงเดือนสิงหาคม-ธันวาคม สิ่งที่จะทำให้ The Merge ไม่เกิดภายในปีนี้ ก็เพราะว่า 1. มีวิกฤตกาล Black Swan ระดับโลกจริงๆ (เหมือนโควิด) จนทุกคนทำงานไม่ได้ 2. อีเธอเรียมถูกโจมตีครั้งใหญ่จนทุกคนต้องหยุดทุกอย่างเพื่อมาปกป้องเชน
- มันง่ายกว่าอยู่แล้วที่จะหยุดเชน 1 วันเพื่อทำ The Merge แต่นี่ก็จะเป็นการละเมิดเหตุผลของการมีอยู่ของอีเธอเรียมทั้งหมด
[หลังไลฟ์นี้จบ 1 วัน การซ้อมใหญ่ครั้งที่หนึ่ง - Ropsten Testnet ได้ถูก merge อย่างลุล่วงไปด้วยดีค่ะ 😍🎉]
Part 2: พักก่อน แม่บอกให้เธอพักผ่อน ~Tim Beiko มาเคลียร์ 5 ประเด็นที่คนมักจะเข้าใจกันผิดๆ บ่อย
1. “คุณสามารถถอน ETH ที่คุณไป stake ไว้ได้ทันทีหลัง The Merge”
❌ ไม่จริง! - คุณจะสามารถถอน ETH ที่ถูก stake ได้หลังจากที่มีการอัพเกรดอีกครั้ง ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นหลังจาก The Merge ประมาณ 6 เดือน - 1 ปี เหตุผลก็เพราะว่า The Merge คือภารกิจที่ยากที่สุดที่นักพัฒนาเหล่านี้เคยทำมา (ซึ่งคนที่ทำงานอยู่ก็ถือว่าเป็นตัวท็อปของวงการแล้ว) และพวกเขาอยากให้ระบบมีความเสถียรก่อนและเกิดความผิดพลาดน้อยที่สุด
2. “The Merge จะทำให้ค่าแก๊สบน Ethereum Mainnet ถูกลง”
❌ ไม่จริง! - การเปลี่ยนจากระบบ PoW ไป PoS ไม่ทำให้ค่าแก๊สถูกลงแต่อย่างใด กลยุทธ์การ scale ของอีเธอเรียมยังคงเหมือนเดิม คือการใช้ Rollup บน L2
3. “The Merge จะลดอัตราการออก ETH ใหม่“
✔ ถูกต้อง! - ถ้าเข้าไปดูอัตราการออกเหรียญใหม่ (ETH issuance) ของ Beacon Chain บน Etherscan จะพบว่าจำนวนมันน้อยกว่า PoW
4. “ผู้ใช้งานต้องอัพเกรด”
❓ แล้วแต่ว่าคุณเป็นผู้ใช้งานแบบไหน! - คุณจะต้องอัพเกรดซอฟท์แวร์ในกรณีที่คุณรัน Node และเป็น Validator เท่านั้น แต่ถ้าคุณเป็นคนที่ถือครอง ETH หรือเป็นคนใช้งานแอป คุณไม่จำเป็นต้องทำอะไรเลย
5. “คุณไม่สามารถรัน Node ได้ ถ้าคุณไม่ได้ stake 32 ETH”
❓ แล้วแต่ว่าคุณรัน Node แบบไหน! - Node ของอีเธอเรียมบนระบบ PoS มีอยู่สองแบบ ถ้าคุณรัน Node เพื่อเป็น Validator หรือผู้สร้างบล็อก คุณจำเป็นต้อง Stake จำนวน 32 ETH แต่ถ้าคุณรัน Node เพื่อเป็นคนตรวจสอบบล็อก ก็ไม่จำเป็น
📝FULL EP. NOTE
สำหรับใครที่อยากอ่านโน้ตแบบละเอียดยิบ สามารถอ่านได้จากข้างล่างนี้นะคะ แน่นอนว่ายังไงการไปฟังจะได้ข้อมูลครบถ้วนมากที่สุดค่ะ :-)
ใครถนัดอ่านเป็น PDF ดาวน์โหลดได้ที่นี่ค่ะ:
