แบ็กดีมีชัยกว่าครึ่ง แบ็กที่ว่าไม่ใช่แค่ VC แต่เป็น Backbone ที่เกิดจากโค้ดเบสที่เรียบง่าย ใช้ได้หลากหลายและเสถียร ที่ Optimism ใช้เวลาพัฒนา Bedrock พร้อม OP Stack ที่เป็น Modular เพื่อเป็นพื้นฐานให้ทุกคนสามารถสร้างอะไร On Top และครั้งนี้ Mina Protocol มาร่วมสร้าง zkProof

Mina Protocol คืออะไร

เป็นโปรโตคอลที่ถูกพัฒนาโดย o1_labs ที่มี privacy และ security โดยใช้เทคโนโลยี zero knowledge proofs เพื่อให้เป็น infra ของโลก WEB3

แต่สิ่งที่เป็นไฮไลต์คือขนาดของ Mina Blockchain ที่ Fixed ขนาดอยู่แค่ 22kb เทียบกับ Bitcoin ที่ 300GB และเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ

Mina จะสร้างอะไรบน OP Stack?

สร้าง zero knowledge proof stack บน OP Stack โดยใช้ MIPS zkVM

สิ่งนี้จะทำให้ OP Stack เป็น Multi-Proof ที่มีความยืดหยุ่น ปลอดภัย ไม่ต้องยึดโยงกับระบบ Proof เพียงระบบเดียว ซึ่งไอเดียนี้ถูกเสนอโดย Vitalik

สิ่งที่น่าสนใจของ Kimchi ของ Mina ที่เป็นระบบ PLONK proving system

ทำให้ ZKPs สามารถใช้ได้จริงในโลก Web3 และ Web2 บวกกับฟังก์ชันใหม่ของ MIPS ที่ทำให้แอปสามารถเขียนโดยใช้ general purpose languages ได้ เมื่อสองสิ่งนี้รวมกันก็จะช่วยปูเส้นทางใหม่ให้ zk มี Use Case มากข้ึน

Benefit ที่จะเกิดขึ้น OP Stack

จะ Diversify Proof system ให้มีความยืดหยุ่น และสามารถดึงจุดแข็งของ zkP มาใช้ Mina นอกจากจะได้ Grant จาก OP แล้ว การขยายมายัง ETH ยังเป็นส่วนหนึ่งของโรดแม็ปเพื่อผสาน dev จากทั้งสองฝั่งเข้าด้วยกัน และเพื่อให้เกิด use case ใหม่ ทดสอบให้แข็งแกร่งขึ้น

การผสานการทำงาน (Collaboration) กับทีมอื่นๆ ถือเป็น Core Idea ของ Optimism ที่เน้นพัฒนา infra ให้ดีที่สุด และปล่อยให้คนเก่งๆ มาช่วยพัฒนาในส่วนอื่นๆ ไปพร้อมกัน โดยมี #RPGF เป็นเหมือนรางวัลที่ช่วยดึงดูด ซึ่งในอนาคตเราคงเห็นอะไรน่าตื่นเต้นเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ